Janine Abbring: ‘TV is veel meer gedoe dan podcast’
Wat maakt een interview goed? En hoe is dat in een podcast anders dan op tv? Meester interviewer en eindredacteur van de Avondshow met Arjen Lubach Janine Abbring is tegenwoordig ook podcastmaker en vertelt erover.
Waarom ben je ook podcasts gaan maken?
In alle eerlijkheid: ik werd ervoor gevraagd. En ik vond het direct heel leuk om te doen. Het is een lekker snel en laagdrempelig medium, net als radio, wat ik ook jarenlang heb gemaakt. Het voordeel aan podcasts is ook nog dat het tijdloos mag zijn. Televisie is veel meer gedoe. Daar zit je al snel met meer dan twintig mensen aan te werken, terwijl je een podcast helemaal alleen zou kunnen maken.
Je bent radio- en tv-maker, interviewer en eindredacteur: is een interview voor een podcast anders dan voor tv?
De basis voor een interview is natuurlijk altijd hetzelfde; vanuit oprechte nieuwsgierigheid iemand bevragen en daardoor – hopelijk – een goed gesprek voeren. De luxe van een podcast ten opzichte van een televisie- of radio-interview is dat je vaak iets meer de ruimte kunt nemen, het mag (afhankelijk van het type podcast) iets meer meanderen. In talkshows moet je bij wijze van spreken binnen acht minuten met iemand tot de kern zien te komen. Hoewel, ik heb natuurlijk ook zes jaar Zomergasten gedaan, dan zit je drie uur lang met iemand aan tafel, haha. Dus in dat opzicht verschilt het eigenlijk niet zo erg, het is niet dat ik een totaal andere aanpak hanteer.
Wat maakt een interview goed?
Dat hangt helemaal af van het medium en het doel waarmee je de gast bevraagt. Mijn vriend Jeroen Wollaars is interviewer bij Nieuwsuur. In sommige gevallen is zijn interview geslaagd als hij iets boven tafel krijgt wat iemand liever niet had prijsgegeven.
Zelf zoek ik niet naar scoops, maar ben ik beter in gesprekken waarin ik op zoek ga naar een connectie met iemand. Als het me lukt om iemand in een gesprek tot een nieuw inzicht te laten komen, vind ik dat heel bijzonder. De podcasts die ik maak zijn doorgaans informatief en dan is een interview geslaagd als de gast goed uit de verf komt, het verhaal op een coherente manier heeft kunnen vertellen en de luisteraar er iets van opsteekt. Daarvoor is het bijvoorbeeld erg belangrijk dat alles begrijpbaar blijft. Als een gast jargon gebruikt, vraag ik direct om te versimpelen of met voorbeelden te komen.
Luister je je eigen interviews terug? Waar let je dan op?
Zelden. Mijn eindredacteur bij Zomergasten besprak zo nu en dan wel uitzendingen met me en dan keken we fragmenten terug met als doel er iets van te leren. Wat ging hier mis, waarom liep het daar spaak, hoe had je het anders kunnen aanpakken? Maar zelf luister ik nooit iets terug. Ik ben bang dat ik dan te veel ga letten op mijn irritante lachje of andere maniertjes en een volgende keer niet meer mezelf durf te zijn.
Wanneer is een podcast geslaagd?
Voor mij persoonlijk is een podcast geslaagd als ik echt iets leer dat ik nog niet wist, dus dat er zogenoemde eye openers in zitten. En dat kan op elk gebied zijn. Ik maak een podcast voor het Rijksmuseum en daarin vertellen conservatoren, experts en kunstenaars bijzondere verhalen over kunstwerken en hun makers. Zo leerde ik bijvoorbeeld dat Vermeer bij het maken van zijn schilderijen gebruikmaakte van een camera obscura. Voor de podcast ‘Dit is Goed’ interview ik vakidioten die vertellen over wat volgens hen het aller- allerbeste is dat binnen hun vakgebied is gemaakt. Henk Schiffmacher over de beste tattoo, Typhoon over het allermooiste nummer. Ik hang dan echt aan de lippen van degene die ik interview.
Hoe lukt het (of niet) om als eindredacteur de controle los te laten die je als interviewer wel zou hebben?
Ik ben als podcastmaker niet zomaar een stem of een bekend poppetje. Als teksten niet kloppen of voorbereide vragen onlogisch zijn, dan zeg ik daar iets van. In die zin komt de eindredacteur in mij ook altijd wel naar boven als ik interviews doe of voorbereid.
Als eindredacteur van de Avondshow met Arjen Lubach ben ik eindredacteur voor de interviews die hij doet. Ik bemoei me dan alleen met de voorbereiding, de interviews doet hij. Die controle loslaten vind ik niet erg, want ik weet dat Arjen slim is en ad rem, en dus precies de juiste interviewer voor een comedyprogramma. Dat vertrouwen moet je hebben in de interviewer.
Hoe bereid je je voor op een podcastopname?
Eigenlijk precies zoals andere interviews; door zoveel mogelijk te lezen over het onderwerp.
Waarom moeten we de Kettingreactie luisteren?
Om te horen hoe mensen in leidinggevende posities in bijvoorbeeld de zorg en het onderwijs omgaan met veranderingen die ze voorstaan. Hoe krijgen ze hun organisaties mee en hoe gaan ze om met al die andere partijen die ook moeten meebewegen? Wat dat met hen doet en hoe ze reageren op crisissituaties, vind ik heel interessant.
Naar welke voor podcasts luister je zelf graag? Tips?
Ik luister heel graag naar de podcasts van Carolien Borgers, die zich altijd vanuit een persoonlijke motivatie in onderwerpen vastbijt. Haar laatste podcastserie over monogamie, ‘Over Spel’ vond ik heel leuk. En de Amerikaanse filosoof/opiniemaker Sam Harris heeft een heel goede podcast met interviews over actuele onderwerpen als Artificial Intelligence, mentale gezondheid en de Amerikaanse politiek. ‘Making Sense’, heet ‘ie.
