Sacha de Boer: ‘Als ik moest kiezen tussen televisie en podcast, zou ik sowieso voor podcast kiezen’
Wat maakt een goede (branded) podcast? En wat zijn de do’s en don’ts voor een goede podcasthost? Fotograaf, visueel verhalenverteller en podcasthost Sacha de Boer vertelt:
Wanneer ben je in het podcastvak beland?
Zo’n vijftien jaar geleden, toen ik nog bij de NOS werkte en podcast nog in de kinderschoenen stond, ben ik een keer naar de hoofdredacteur van het journaal gegaan en zei: “Weet je wat we moeten doen? We moeten podcasts gaan maken.” Hij zag er alleen het nut niet van in en ik had geen zin om er verder aan te trekken want ik was al druk genoeg met het nieuwslezen combineren met fotografie. In die tijd had je nauwelijks podcasts, alleen de VPRO had wat producties. Uiteindelijk had ik een aantal jaar geleden mijn allereerste podcastervaring. Het was een podcast van The Dutch National Portrait Gallery over fotografie waarin ik mocht vertellen over een indrukwekkend portret van Diana Blok.
En hoe vond je het om voor de eerste keer aan een podcast mee te werken?
Ik ben ooit begonnen als nieuwslezer bij de radio en wat mij betreft verschilt dat niet heel veel van elkaar. Behalve dat het wordt opgenomen en niet rechtstreeks live wordt uitgezonden. Met andere woorden: door een microfoon praten is bekend terrein voor mij.
Hoe vind je het om te werken voor podcast ten opzichte van televisie?
Ik doe nu al heel lang bewust niets meer voor televisie. Zo heb ik tien jaar geleden afscheid genomen van het journaal en daarna heb ik alleen nog een half jaar voor Brandpunt reportages gemaakt en gepresenteerd. Tot mijn schrik stond er toen in koeienletters op teletekst: “Sacha de Boer is terug op televisie!”. Toen dacht ik, het is niet zo’n groot ding dus maak er ook niet zo’n groot ding van. Stel iemand zou zeggen: je moet nu kiezen tussen een televisieprogramma presenteren of een podcast maken, dan zou ik sowieso voor podcast kiezen.
Waar zit dat hem in?
Nou, dat vond ik eigenlijk ook al toen ik als 26-jarige begon bij de radio waar ik als redacteur en nieuwslezeres werkte. Het leuke aan radio vond ik toen dat je gewoon in je eigen kloffie met je haar op half zeven lekker in de microfoon kon praten en daar een hele wereld mee kan scheppen. Bij televisie werk je vaak met grote teams, wat vaak ook gezellig kan zijn natuurlijk, maar radio en podcast zijn zo veel intiemer en kleiner. Dat spreekt mij veel meer aan. Bij de podcast die ik laatst maakte voor NRC, Uber en Audiohuis maak je ook gebruik van interviews en bepaalde geluidseffecten. In feite is het ook echt een programma dat je maakt, alleen dan zonder dat gedoe en massale van televisie. Ik vind het heerlijk om te werken in de luwte.
Wat maakt volgens jou een goede podcast?
Een goede podcast voor mij is niet een podcast die één grote woordenstroom is, maar één die echt ergens over gaat. Dat je er iets van opsteekt. Dat je nieuwsgierig blijft. Ik heb wel eens gehad dat ik een podcast aan het luisteren was en dat de omschrijving heel interessant klonk maar dat ik na tien minuten al verveeld was terwijl die in totaal een uur duurde. Het is zo belangrijk dat er genoeg spanningsbogen in een podcast zitten. Op televisie zijn National Geographic en Discovery Channel daar heel erg goed in. Als je toevallig voorbij zapt, blijf je bijna altijd hangen terwijl je nog niet weet hoe het afloopt maar dat wel gelijk wilt weten. Dat vind ik zo knap.
En wat maakt een goede podcasthost?
Een goede, prettige stem om naar te luisteren is natuurlijk belangrijk. En iemand die aandachtig luistert. Dat gebeurt vaak genoeg niet, valt me op. Bijvoorbeeld wanneer de host echt niet in gaat op wat iemand heeft gezegd. En verder is het denk ik belangrijk dat je als host ook echt contact maakt met de luisteraar. Ik zeg ook altijd: “Hallo, luisteraar!”, want het is er maar één die op dat moment luistert.
Heb je een voorbeeld van een goede podcasthost?
Iemand waar ik nu aan moet denken is Margreet Spijker. Zij heeft de podcast Niet Verzonnen gemaakt en doet dat heel goed, vind ik. De podcast gaat over spirituele ervaringen, van die gebeurtenissen waarvan je denkt: dat kan toch niet? Het zit heel goed in elkaar en zij heeft zelf een ook sceptische houding tegenover spiritualiteit en gaat daarom in gesprek met verschillende deskundigen. Verder heeft ze een prettige stem, luistert ze goed en ze neemt je dus op een nuchtere manier mee in haar onderzoek. En zodra ik als luisteraar denk: hoe zit dat en dat?, dan stelt zij die vraag. Zo fijn.
Hoe bereid jij je doorgaans voor op een podcast?
In het geval van bijvoorbeeld de Uber productie heb ik een podcast terug geluisterd van BNR over de taxioorlog om op te helderen hoe het ook alweer zat. Verder heb ik ook nog een flink aantal artikelen erover gelezen, zoals één over de opkomst van Uber. Daarbij werkte ik ook samen met een redacteur en die heeft teksten geschreven die ik vervolgens nog wat heb veranderd naar mijn eigen stijl. En zoals ik eerder zei is het een kwestie van goed luisteren als je een interview doet.
Wanneer is een branded podcast volgens jou écht goed?
Van tevoren was ik een beetje huiverig voor commerciële podcasts. Wordt het niet te veel reclameachtig? Dan zou ik het niet hebben gedaan. Maar het was voor zowel Interpolis als Uber gewoon een journalistieke podcast. Bij Interpolis ging het bijvoorbeeld over hoe onderneem je veilig en duurzaam? Daar zaten echt leerzame dingen in zoals een aflevering over cyber security; dat gaat ons allemaal aan. Hetzelfde geldt eigenlijk voor Uber. Ik werkte daar ook zoals ik als journalist te werk zou zijn gegaan en kon scherpe vragen stellen. Zo kwamen er ook kritische vragen over Uber voorbij en dat mag er dus ook zijn.
Heb jij zelf een favoriete podcast waar je graag naar luistert?
Ik ben behoorlijk selectief en hou persoonlijk niet van die kletspodcasts waarbij een paar mensen kletsen alsof ze in het café zitten en je een beetje meeluistert. Dat boeit mij niet zo. Als ik een podcast luister wil ik er echt iets van opsteken. Laatste tijd luister ik wat minder podcasts maar eerder luisterde ik bijvoorbeeld naar Mediameiden, wat door hun droge humor heel geestig is. Dat is eigenlijk een parodie op zo’n kletscast. Maar ik merkte dat ik na een tijdje niet meer zo geïnteresseerd was in wat er in de media speelt. Nu schiet me ook een andere podcast te binnen die ik met plezier heb geluisterd: De geschiedenis van Nederland van Diederik van Vleuten.
Wat is je ultieme podcastdroomproject?
Ik zou graag een podcast willen maken over fotografie. Ik heb best wel wat fotografen geïnterviewd, zoals Anton Corbijn, Hellen van Meene en de Amerikaanse fotograaf Gregory Crewdson. Het is fascinerend om te horen waardoor ze zich laten inspireren en hoe ze te werk gaan. Deze interviews heb ik in theaterzalen gedaan en die zijn helaas niet opgenomen. Wel het interview dat ik deed met de Nederlands-Hongaarse fotograaf Ata Kandó toen ze nog leefde. Dat interview staat op mijn computer en zou ik graag een keer willen gebruiken voor een podcast. Alleen dat is er nog niet van gekomen en daarbij ga ik dan gelijk vergelijkend warenonderzoek doen. Zijn er niet al soortgelijke podcasts van gemaakt waarbij je met één fotograaf de diepte induikt? Dat zou ik heel interessant vinden, alleen moet ik daar eerst echt tijd voor gaan vrij maken.
